Supercentenarian to ktoś, kto osiągnął spektakularny wiek 110 lub więcej lat. Obecnie na całym świecie jest tylko 80 takich osób. Czy istnieje jakiś przepis na to jak żyć tak długo i do tego cieszyć się zdrowiem?
Supercentenarianie najczęściej nie mają chorób związanych z wiekiem i zazwyczaj umierają z powodu nagłej niewydolności immunologicznej. Sugeruje to, że poprawa funkcji odpornościowej jest niezbędnym kryterium, aby przekroczyć setkę. Wyróżnia ich również to, że aż do wieku 105–108 lat zwykle cieszą się zdrowiem kogoś w wieku 70 i 80 lat. Co sprawia, że takie osoby starzeją się wolniej, podczas gdy u reszty osób zegar tyka w przyspieszonym tempie? Niektórzy badacze podejmują próby odpowiedzi na pytanie jak zoptymalizować nasze tempo życia, co przełożyć by się miało na długowieczność. Czy suplementacja tajemnej molekuły NAD + okaże się w tym pomocna? Czy może rozwiązaniem jest regularne poszczenie? Teorii jest wiele. Przyjrzyjmy się, co mówią zwolennicy tych rozwiązań.
Molekuły długowieczności
NAD + jest jedną z najważniejszych znanych nam molekuł długowieczności. To koenzym potrzebny do działania enzymom związanym z wydłużeniem życia tzw. sirtuinom. Ta naturalnie występująca w organizmie substancja bierze bezpośredni udział w wytwarzaniu energii w komórkach i umożliwia rozpoczęcie procesów energetycznych w całym organizmie. Jest również wymagana do naprawy DNA. NAD+ jest nie tylko nośnikiem energii, ale także jednym z najsilniejszych antyoksydantów. Wolne rodniki są główną przyczyną wielu chorób i starzenia się organizmu. NAD+ wpływa na spowolnienie procesu degradacji komórek, a przez to na przedłużenie ich żywotności (zwłaszcza komórek serca mózgu, mięśni, skóry), tym samym spowalnia procesy starzenia się całego organizmu. Ponadto koenzym ten jest również odpowiedzialny za wzrost produkcji neuroprzekaźników – dopaminy, serotoniny oraz adrenaliny. Poziom NAD+ spada wraz z wiekiem, co wymusza poszukiwanie sposobów na dostarczanie do organizmu substancji z zewnątrz. Innym sposobem zwiększenia jej poziomu jest ograniczone czasowo jedzenie oraz ćwiczenia wykonywane na czczo.
Długowieczność a geny
Warto zauważyć, że chociaż styl życia odgrywa ogromną rolę w procesie starzenia, to należy wziąć pod uwagę również silny wpływ genów. Na przykład rodzeństwo supercentenarian ma 17 razy większą szansę na osiągnięcie wieku 100 lat, niż reszta społeczeństwa. Wiele kobiet supercentenarian ma mutację w szlaku metabolicznym IGF-1. To sprawia, że są one niskiego wzrostu. U mężczyzn z kolei jest to mutacja hormonu wzrostu, która podobnie sprawia, że mężczyźni w wieku 100 lat są nieco niżsi niż przeciętny człowiek.
Anabolizm pozwala rosnąć i zwiększać masę mięśniową, podczas gdy katabolizm to proces rozkładania i usuwania starych zużytych komórek. Katabolizm jest fazą, w którą wchodzą komórki, gdy brakuje zasobów – czyli przy ograniczeniu np. żywności przez dłuższy czas. Komórki spowalniają w tym czasie produkcję białka i swój podział oraz aktywują proces autofagii – samozniszczenia. Wówczas stare, zużyte białka i organelle są rozkładane na podstawowe składniki, a następnie uwalniane z powrotem do komórki. Składniki te można następnie wykorzystać do wytworzenia aminokwasów zdolnych do odbudowy nowych białek. Ten naturalny proces oczyszczania i regeneracji sprawia, że regularne aktywowanie autofagii ma kluczowe znaczenie dla zdrowia i długowieczności.
Konaza mTOR
Niebagatelną rolę w starzeniu się organizmu ma również szlak mTOR, zwany także kinazą mTOR. U osób żyjących ponad 100 lat występuje pewna jego mutacja. Kinaza ta jest zasadniczo czujnikiem odżywiania. Podczas gdy po spożyciu węglowodanów uwalniana jest insulina, kinaza mTOR jest aktywowana po spożyciu białka. Jeśli kinaza mTOR ulegnie zahamowaniu, co można zrobić poprzez ograniczenie spożycia białka, aktywowany jest proces autofagii, co jak wspomniano powyżej, jest procesem wskazanym dla uzyskania długowieczności.
Wyzwaniem jest znalezienie stanu równowagi tak, aby cały system podczas okresowych postów był zoptymalizowany. Za małe spożycie białka może np. prowadzić do zaniku mięśni, co u osób starszych jest szczególnie niebezpieczne. Oprócz białka, istnieją również inne składniki odżywcze, które mogą aktywować lub hamować mTOR. Działanie aktywujące mają aminokwasy o rozgałęzionych łańcuchach, glutamina, kwas foliowy i witamina B12, hamujące natomiast kurkumina, kwercetyna, resweratrol (występujący w winie) i galusan epigallokatechiny (występujący w zielonej herbacie). Optymalny wydaje się być okresowy post – 16-18-sto godzinny, ponieważ pozwala organizmowi wyczerpać zapasy glikogenu w wątrobie, zahamować mTOR oraz aktywować autofagię.
Okno żywieniowe
Jednym z najprostszych rozwiązań jest teoretycznie ograniczenie okna żywieniowego od 4 do 8 godzin dziennie, poszcząc przez resztę czasu oraz wprowadzenie ćwiczeń na kilka godzin przed pierwszym posiłkiem, co pozwoli na zachowanie masy mięśniowej. Ponadto takie działania w naturalny sposób zwiększają poziom wspomnianego na początku życiodajnego NAD +, nawet bez przyjmowania jakichkolwiek suplementów diety.
Artykuł opracowała Marzena Krynicka
Źródło: mercola.com