ZAWSZE WITAMINA?
Choć witaminę A znamy nie od dziś, to czasem umyka nam kilka faktów na jej temat. Po pierwsze, tak naprawdę jest to potoczna nazwa kilku związków chemicznych, które wykazują jej aktywność biologiczną. Właściwa witamina A występuje wyłącznie w produktach pochodzenia zwierzęcego w formie retinolu, retinalu i kwasu retinowego. W roślinach odnajdziemy z kolei karotenoidy, a wśród nich prowitaminę A, czyli beta-karoten. Pod wpływem enzymów przekształci on się w witaminę A dopiero w naszym organizmie. Pamiętajmy jednak o tym, że witamina A rozpuszcza się w tłuszczach i bez nich się nie wchłonie.
Jest to jedna z najwcześniej odkrytych witamin w historii medycyny. Jej dobroczynne właściwości znali już starożytni Grecy czy Rzymianie, którzy „kurzą ślepotę” leczyli, podając gotowaną lub surową wątrobę. Z czasem odkryto jednak, że witamina A ma do zaoferowania wiele więcej niż wpływ na proces widzenia, wzmacnianie układu odpornościowego, czy ogólną poprawę stanu włosów, skóry i paznokci. Co wiemy o niej dziś?
CO NOWEGO?
Witamina A ma wiele innych, mniej znanych właściwości. Zwiększenie dawki retinolu zaleca się na przykład kobietom zmagającym się z bolesnymi miesiączkami lub dokuczliwym zespołem napięcia przedmiesiączkowego. Co ciekawe, pochodne witaminy A znajdują także zastosowanie w profilaktyce raka szyjki macicy. Badacze z Włoch udowodnili, że wszystkie panie, u których wykryto ten nowotwór, spożywały dużo mniej pokarmów bogatych w retinol niż zdrowe uczestniczki badania. Spożycie witaminy A może zahamować też rozwój innych rodzajów nowotworów. Co ważne, nie tylko panie mogą korzystać z jej cennych właściwości. W przypadku panów pozytywnie wpływa na ich płodność.
W MARCHEWCE CZY W KREMIE?
Jeśli chcemy, żeby witamina A służyła nam jak najlepiej, powinniśmy dostarczać ją do naszego organizmu w odpowiednich ilościach. Należy pamiętać, że karotenoidy wchłaniają się gorzej niż czysty retinol, np. beta-karoten z pożywienia wchłaniany jest tylko w jednej trzeciej, z czego jedynie połowa ulega zamianie na retinol. To dlatego w suplementacji stosuje się najczęściej bogaty w retinol tran. Istotne w naszej diecie są również produkty mleczarskie i wątróbka, a także bogate w beta-karoten warzywa: bataty, marchew, jarmuż, dynia czy papryka. Nasze dzienne zapotrzebowanie na witaminę A pokryje np. porcja gotowanej marchewki. Retinol znajdziemy również w kosmetykach. Od dawna wiadomo, że wspomaga on kondycję włosów i cery, przyspieszając odnowę naskórka oraz stymulując produkcję kolagenu.